امیر فرشاد ابراهیمی / ایران بریفینگ
حسین شریعتمداری نماینده خامنهای در موسسه کیهان چندی پیش در اتاق کار خود در موسسه کیهان مصاحبهای انجام داده بود که وجود چند چیز در دفترش تمام مصاحبهاش را به حاشیه برد: عسل، رسیور ماهواره و همچنین آخرین کامپیوتر رومیزی مک!
وجود این کامپیوتر با توجه به سیاستهای ضدآمریکایی و همچنین ضد تجملگرایی بهشدت در تضاد بود.
روز گذشته وی در برنامه گفتگو محور «۱۰: ۱۰ دقیقه» سیمای جمهوری اسلامی حضور یافت و به سؤالات مجری در حوزههای مختلف پرداخت یکی از این سؤالات وجود همین کامپیوتر بود:
در اتاقِ شما هم لوازم لوکس وجود دارد مگر شما در اتاقتان آی مک استفاده نمیکنید؟
شریعتمداری: این هم خوب است، خیلی مطرح کردند و به ما میگفتید چرا جواب نمیدهید، اکنون شما پرسیدید، ببینید، سیستم ما از حدود ۴۰ سال قبل آی بی ام و مکین تاژ بوده است و خودبهخود همینطور سیستم در کیهان اینطوری است و از ابتدا همینطور بوده است یعنی اگر ما میخواستیم آن را تغییر بدهیم حداقل باید دو سه میلیارد هزینه کنیم، اینها از قبل بوده و آن دستگاهی را هم که در آنجا میبینید به خاطر این است که با آن میتوانم صفحات را ببینم و انتقال دهم، با استانها ارتباط برقرار کنم، چون اصلاً سیستم این است و حالا آن را چهکار کنیم؟ باید چند میلیارد هزینه کنیم، از کجا این هزینه را بیاوریم؟
شنیدم دو عدد هم بیشتر در کل مجموعه کیهان از آن دستگاه وجود ندارد؟
شریعتمداری: بله دوتا است، یکی در اتاق من است و یکی هم در اتاق تیتر است، چون این دو جا به این دستگاه نیاز دارند.
اظهارات حسین شریعتمداری آشکارترین دروغی است که وی میتوانست بگوید، درواقع شریعتمداری معتقد است: سیستم کامپیوتری کیهان از ۴۰ و چند سال قبل یعنی قبل از انقلاب «آی بیام» و «مکینتاش» بوده است این در حالی است که آی بی ام اگرچه از سال ۱۳۵۶ وارد ایران شده است اما هرگز از سیستمهای ماشینی آنها برای خدمات چاپ و نشر استفاده نمیشد؛ ورود آی بی ام در ایران اگرچه از سال ۱۳۳۶ است و فعالیت خود را بهعنوان شعبهای از شرکت آمریکایی آیبیام و تحت نام آیبیام ایران، آغاز کرد اما تنها برای دستگاههای کارتخوان و پردازش و ذخیره اطلاعات نخستین سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران در سال ۱۳۳۵ به کار گرفتهشده است.
و بعدازآن نیز تا سال ۱۳۶۳ همچنان این شرکت خدماتی همچون ماشینحساب، صندوق فروش و یا کارتهای حضوروغیاب و نهایتاً ماشینتحریر برقی داشته است.
با پیروزی انقلاب نام IBM به شرکت دادهپردازی ایران تغییر میکند و با محدودیتهایی که بر سر واردات کامپیوتر به وجود میآید، چند سال متوقف میشود تا اینکه در میانه دهه ۶۰ یک شرکت خصوصی مبادرت به واردات محصولات کامپیوتری IBM میکند.
گواه دیگر آنکه نخستین کامپیوتر در سال ۱۳۴۱ و طبعاً در ابعادی بسیار بزرگتر از نسلهای بعد وارد ایران شد؛ که استفاده چندانی از آن صورت نمیپذیرفت و در اختیار افراد خاصی بود و اولین آن در اختیار هویدا بود که البته هرگز از آن استفادههای رایج امروزی نمیشد و صرفاً برای نمایش دادههای آماری بود. تصویری از امیرعباس هویدا، نخستوزیر وقت در سال ۱۳۵۴ ثبتشده است که او را در حال کار با کامپیوتر نشان میدهد.
درواقع نسل جدید کامپیوترها از اوایل دهه ۷۰ وارد ایران شد.
اسحاق جهانگیری، چندی پیش در توییتر عکسی قدیمی از هاشمی رفسنجانی را به همراه خود و جمعی از اعضای دولت سازندگی منتشر کرده و درباره آن نوشته است: «در بازدید از اولین کامپیوتر واردشده به ایران».
برای نخستین بار در سال ۷۰ یا ۷۱ خورشیدی بود که کامپیوتر بهصورت انبوه و در حد ۲۰۰ هزار دستگاه وارد کشور شد و در اختیار ادارات و سازمانها قرار گرفت.
از منظر دیگر برای اولین بار در سال ۱۳۷۶ مطبوعات ایران رفتهرفته به سمت صفحهبندی کامپیوتری روی آوردند که اتفاقاً روزنامه کیهان ازجمله آخرین روزنامههایی بود که این شیوه را برای بستن صفحات خود انتخاب نمود و درواقع برای اولین بار شهریور ۱۳۷۹ بود که اولین روزنامه کیهان با صفحهبندی کامپیوتری منتشر شد.
ضمن آنکه از منظر دیگر سیستمعامل مک این تاش برای نخستین بار در سال ۱۹۸۴ میلادی برابر با ۱۳۶۳ در دنیا عرضهشده است که قطع بهیقین هرگز وارد ایران نشده است و اصلاً برای اولین بار آی مک iMac G4 در سال ۲۰۰۰ میلادی برابر با ۱۳۷۹ تولیدشده است!
و درواقع از اواخر دهه هشتاد خورشیدی بود که رفتهرفته سیستمهای عامل مک وارد بازار ایران گردیده.
در یک جمعبندی باید بگوییم که از هر ناحیه که نگاه کنیم نتیجه یکی است: «حسین شریعتمداری آشکارا دروغ میگوید»، حسین شریعتمداری در مصاحبهاش بهگونهای میخواهد وانمود نماید که روزنامه کیهان از ابتدا با سیستم کامپیوتری منتشر میشده است این در حالی است که مصطفی مصباح زاده در سالهای دهه ۱۳۲۰ خورشیدی روزنامه کیهان را بنیان نهاد که قطعاً خبری از کامپیوتر نبوده است و در خوشبینانهترین حالتش در سال ۱۳۵۷ هم هیچ ردپایی از کامپیوتر نه در کیهان که در مطبوعات ایران و دنیا نبوده، ایکاش شریعتمداری کمی شعور برای مخاطبانش قائل میشد و جرئت پیدا میکرد لااقل در اینیک مورد آشکار صادقانه جواب میداد!