” نگاهی به پروژه بحث برانگیز و غیر استاندارد پل صدر “
ایران بریفینگ/ سیدجواد متولی – اختلاف 6 هزار میلیارد تومانی مافیای اقتصادی سپاه در قرارداد ساخت پل “صدر”، بار دیگر نام قرارگاه “خاتم الانبیا” را به صدر اخبار کشانده است. سه سال پس از افتتاح پروژه صدر، شهروندان تهرانی همچنان شاهد حضور پیمانکاران این طرح روی پل برای تکمیل کردن این طرح عظیم ملی می باشند. پروژه بزرگی که برای مهار ترافیک غرب به شرق در محدوده بزرگراه صدر اجرا شد و قرار بود بار ترافیکی این محدوده را کمتر کند، حالا خود به معضل ترافیکی تبدیل شده است. زیاده خواهی مافیای اقتصادی
قرارگاه خاتم الانبیا به عنوان مجری طرح باید آن را سه سال پیش و قبل از افتتاح بدون نواقص تحویل می داد ولی ماجرای این پل به جز تداوم عملیات عمرانی، در موضوع تسویه حساب مالی پروژه نیز جنجال آفریده است.
اختلاف رقم 6 هزار میلیارد تومانی در صورت وضعیت ساخت پروژه، موجب اعتراض اعضای شورای شهر و باعث ورود رسانه ها و کارشناسان در موضوع گردیده است. مساله ای که چندان مطلوب نظر فرماندهان نظامی قرارگاه خاتم و شهردار نظامی پایتخت «سردار قالیباف» نیست.
“محمد حقانی” عضو شورای شهر تهران در مورد پروژه پل طبقاتی صدر گفته است: «ساخت این پل بدون مطالعه بوده و ایرادات اساسی دارد.» حقانی همچنین در مورد هزینه های ساخت این پل که شایعات زیادی را به دنبال خود داشته، ضمن تایید شفاف نبودن هزینه ی مالی این طرح گفته است: «اعداد متفاوتی از هفتصد و پنجاه میلیارد تا چهار هزار و پانصد میلیارد تومان برای هزینه کرد این طرح اعلام شده است و حتی گزارش هایی به دست ما رسیده که این رقم را تا هفت هزار میلیارد تومان مطرح کرده اند. طی آخرین استعلام شورای شهر از شهرداری تهران، مبلغ یک هزار و 200 میلیارد تومان برای این طرح اعلام شده است که ما به دنبال دریافت ریز هزینه های آن هستیم»
رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران درادامه افزود: «این طرح کوچک ترین تاثیری در کاهش تعداد سفرها، حل مشکل ترافیک و مسائل زیست محیطی نداشته وهیچ گونه برآورد کارشناسی در این زمینه ها صورت نگرفته است.» زیاده خواهی مافیای اقتصادی زیاده خواهی مافیای اقتصادی زیاده خواهی مافیای اقتصادی
شهرداری بدون نظارت شورا مشغول فعالیت است:
وی از بی اطلاعی کامل شورای شهر در موضوع هزینه کرد پروژه خبر داد و گفت: «اگر چه شهرداری اعتقاد دارد در حال شفاف سازی است اما ما به عنوان اعضای شورای شهر هیچ اطلاعی از هزینه انجام شده در چنین طرح عظیمی را نداریم و به عنوان نمایندگان مردم فاقد هر گونه قدرت نظارتی در چنین طرح هایی هستیم.»
حقانی که قوانین نادرست شهرداری را دلیل به حاشیه رفتن شورای شهر می داند، معتقد است که با نادیده گرفتن نمایندگان مردم در شورای شهر، درواقع این مردم هستند که نادیده گرفته می شوند. اتفاقی که پس از روی کار آمدن قالیباف در شهرداری تهران رخ داد و موجب میلیتاریزه شدن نظام اداری و چارت تشکیلاتی شهرداری و روی کار آمدن سرداران و سرهنگان سپاهی در معاونت های مختلف و عقد قراردادهای شبهه برانگیز با زیر مجموعه های اقتصادی و عمرانی سپاه در قرارگاه های مختلف آن هم با ترک مناقصه و عدم پذیرش پیمانکاران بخش خصوصی در تشریفات مناقصه به شکل غیر قانونی رخ داده است.
پل طبقاتی صدر، در تبلیغات زمان ساخت خود عنوان عظیم ترین پروژه سال 92 را یدک می کشید. مدیران شهرداری ادعا می کردند این طرح در ردیف 100 پروژه برتر جهانی قرار دارد و به عنوان چهارمین ابرپروژه جهان جوایزی را نیز دریافت کرده است. اما پس از سه سال از افتتاح رسمی آن، همچنان عنوان یکی از بحث برانگیزترین پروژه های شهری پایتخت ایران را داراست و هزینه کرد و نحوه ساخت آن محل سوالات و تردیدهای بیشماری است.
پروژه پل طبقاتی شهید صدر مانند همه پروژه های عظیم دیگر تنها با حضور قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا سپاه و بدون حضور هیچ شرکت کننده دیگری به مناقصه گذاشته شد. مناقصه ای که برنده ای جز قرار گاه خاتم و پیمانکاران سپاهی نداشت. پروژه مذکور مانند تمام پروژه های دیگر این قرارگاه پس از عقد قرارداد با شهرداری، برای اجرا به پیمانکاران دست چندم سپرده شد.
از همان روزهای ابتدایی اجرای پروژه گریبانگیر مشکلات فراوان قانونی و اجرایی گردید، مشکلاتی که بارها به تیتر اخبار مبدل شد، چرا که این پل به دفعات با حوادثی از قبیل تخریب و ریزش مواجه شده است.
قالیباف شهردار نظامی تهران با دور زدن قانون و با توافقی که با قرارگاه خاتم الانبیا نموده بود، رانت پروژه را به سایر سرداران سپاهی سپرد تا در سفره یکی از بزرگ ترین طرح های عمرانی تهران، آنها را شریک و سهیم نماید.
بنا به گفته یکی از اعضای شورای شهر، طبق روال عادی باید مطالعات برای ساخت پل با در نظر گرفتن همه جوانب محاسبه شده و به شورای شهر تحویل داده می شد. قائدتا پس از اظهار نظر کارشناسان شورای شهر و مطرح شدن در کمیسیون مربوط باید اجازه اجرای طرح توسط شهرداری صادر و سپس از طریق معاونت مالی و اقتصادی شورای شهر به پیمانکاران خصوصی یا دولتی واگذار می شد. ولی در پروژه مذکور بدون اطلاع شورای شهر، پروژه ابتدا شروع به کار کرده و سپس در شورای شهر مطرح شد؛ این کار به هیچ وجه قانونی نبود.
بر اساس ویدئوهای موجود، پایه های غیراستاندارد پل در همان روزهای آغازین اجرای طرح مشکلاتی را به وجود آورد که نشان می داد هیچ گونه اصول کارشناسی برای ساخت این پل رعایت نشده است. در آبان ماه سال 91 نیز حادثه ای دیگر در این پروژه رخ داد که باعث ریزش قسمت دیگری از این پل شد. در هفته جاری نیز یک بار دیگر پل طبقاتی صدر حادثه آفرید که همه این اتفاقات حاکی از غیر استاندارد بودن و غیر مهندسی ساخته شدن و خطر آفرین بودن این طرح دارد.
رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر معتقد است که این طرح از نظر اجتماعی و حقوق شهروندی نیز با مشکل مواجه است زیرا پل طبقاتی صدر به شکلی ساخته شده که ساکنان دوطرف پل از نور آفتاب محروم هستند و با آلودگی بیش از حد استاندارد دست به گریبان می باشند.
وی همچنین نظر کارشناسان را در این زمینه چنین بیان می کند که به دلیل درست نبودن محاسبات مهندسی، بزرگراه بعد از خروجی پل صدر، کشش بار ترافیک برای دو لاین ماشین را ندارد و در اکثر اوقات پلیس ناچار است یکی از لاین ها را مسدود کند. در نتیجه این طرح هیچ کدام از خواسته هایی که برای ساخت پل مد نظر بوده را برآورده نکرده و صرفا یک هزینه سنیگن وغیر شفاف را بر دوش بیت المال گذاشته است که هیچ ارگانی پاسخگوی این اشتباه بزرگ و ملی نیست.
حضور شرکت حاشیه ساز «ایران زمین» – که متعلق به بابک زنجانی است – در این پروژه از روزهای ابتدایی با اعتراضات مواجه شد و شهرداری درباره حضور بابک زنجانی در این پروژه هیچ پاسخی به رسانه ها نداد. با افشای این ماجرا، بابک زنجانی به جلسه غیرعلنی شورا فراخوانده شد. زنجانی مدعی شده که 50 میلیوندلار برای پروژه صدر از شهرداری طلبکار است و چکهایش برگشت خورده است. طلبی که در ازای تامین فاینانسها و واردات تجهیزات پروژه صدر در زمان تحریمها باقی مانده است.
در سال 92 پس از افتتاح پروژه، شهرداری تهران با نصب تابلوهای عوارضی در ورودی های پل و همچنین نصب دوربین های سامانه الکترونیکی دریافت عوارض، باعث تعجب و اعتراض مردم و مسئولین شد. اعتراضات باعث شد تا شهرداری تهران طی بیانیه ای اعلام کند «فعلا قصد دریافت عوارض شهرداری را ندارد چون در این زمینه هنوز مصوبه ای وجود ندارد».
سردار “مرتضی طلایی” از فرماندهان سابق نیروی انتظامی وعضو شورای شهر تهران، از موافقین دریافت عوارض شهردای بوده و دلیل این موافقت را نیز این چنین عنوان کرد: «پل صدر از محل بیت المال ساخته شده و چون فقط قسمتی از مردم از این پروژه بهره مند می شوند باید با پرداخت عوارض ، سهم باقی مردم نیز از محل عوارض تامین شود.»
این سخنان اعتراضاتی را در پی داشت. معترضین گفته بودند درصورتی باید عوارض شهرداری دریافت شود که پروژه توسط بخش خصوصی انجام شود. در حالی که طرح پل شهید صدر «ملی» بوده و از هزینه بیت المال استفاده شده است.
قالیباف شهردار تهران در روز افتتاح این پروژه، نگاه قرارگاه خاتم الانبیا را نسبت به پروژه های ملی مادی ندانسته و گفته بود: « قرارگاه خاتم سپاه پاسداران برای خدمت به مردم در پروژه های دولتی حضور دارد.» در همین مراسم سردار”عبدالهی” فرمانده وقت قرارگاه خاتم الانبیا، پل صدر را در صدر پروژه های بی نظیر از نظرطراحی، مهندسی و اجرا دانسته و افزود: «در شرایط عادی این طرح 6 سال زمان نیاز داشت ولی متخصصان سپاه و رزمندگان جبهه سازندگی در حدود دو سال آن را به اتمام رساندند.» حجت الاسلام دهقانی نماینده رهبری در قرارگاه خاتم هم سرعت بالا، کیفیت عالی همراه با نهایت صرفه اقتصادی را از شاخص های مهم اجرایی پل طبقاتی شهید صدر عنوان کرد.
اظهارات مقامات رسمی و تبلیغاتی که شهرداری و قرارگاه خاتم درباره پروژه صدر داشته اند، متاسفانه با آنچه که در واقعیت وجود دارد فاصله ای فاحش دارد. این طرح نه تنها مهندسی و کارشناسی نشده، از نظر مالی نیز یکی از بحث برانگیزترین پروژه های چند سال اخیر بوده که از ابتدای امر تا به امروز همچنان محل مناقشه است. مشکلات محیط زیستی، مناقصه مشکوک، دور زدن شورای شهر، طولانی شدن زمان انجام پروژه که تا به امروز و سه سال بعد از افتتاح همچنان ادامه دارد از جمله بحث های مطرح شده ای است که همچنان وجود دارد و پاسخی به هیچ کدام از آنها داده نشده است.
با اتمام جنگ ایران وعراق سپاه پاسداران همه قدرت خود را صرف حضور در طرح های عمرانی و ساخت و ساز کشور کرد. قرارگاه های سازندگی سپاه با حضور بدون رقیب در مناقصه های دولتی با بهترین قیمت، پروژه های ملی را تصاحب کرده و به پیمانکاران کوچک تر واگذار می کردند. آنها در واقع نقش دلالی پروژه ها را برای سایر پیمانکاران جزء (دست چندم) انجام داده و از این محل سودهای سرشاری را عاید خود می کنند.
در اغلب پروژه های واگذار شده در سطح ملی به سپاهیان هیچ نظارتی بر انجام طرح ها و نیز هزینه های سنگین آن صورت نمی گیرد. روی کار آمدن دولت های احمدی نژادیون و انحلال سازمان مدیریت و برنامه ریزی توسط احمدی نژاد، دست سپاه را برای دست اندازی هر چه بیشتر «اختاپوس مافیای اقتصادی» اش بازتر کرد. زیاده خواهی مافیای اقتصادی زیاده خواهی مافیای اقتصادی زیاده خواهی مافیای اقتصادی زیاده خواهی مافیای اقتصادی زیاده خواهی مافیای اقتصادی زیاده خواهی مافیای اقتصادی زیاده خواهی مافیای اقتصادی