ایران بریفینگ- بخش اول- ماه گذشته نشریه وال استریت ژورنال در یکی از شماره های خود خبر داده بود «دولت آمریکا همزمان با آزادی چهار زندانی دو تابعیتی از زندان های ایران در ژانویه 2016 مبلغی معادل 400 میلیون دلار پول نقد را در جعبه های چوبی و به صورت محرمانه توسط یک هواپیما به ایران فرستاده است.» گروگانگیری
این روزنامه مبلغ فوق را اولین قسط از بدهی های دولت آمریکا به جمهوری اسلامی عنوان کرد. این بدهی بابت خرید سلاح از آمریکا در زمان پهلوی می باشد که تا به حال نه سلاح و نه مبلغ پرداخت شده توسط دولت به ایران تحویل نشده است. خبرگزاری ها مبلغ این بدهی را 7/1 میلیارد دلار اعلام کردند. دولت اوباما پیرامون مبادله پول با زندانیان آمریکایی هیچ توضیحی نداده و صرفا اعلام کرد: « با انجام توافق اتمی، وقت آن رسیده بود که مشلات ایران و آمریکا حل شود.» هرچند در این مورد نیز صحبتی از پرداخت پول به ایران به میان نیامده و تنها خبر از حل مشکلات و آزادی زندانیان امریکایی داده شد. گروگانگیری
وال استریت ژورنال همچنین فاش کرده است «این پول نقد به صورت یورو و فرانک سوئیس و سایر ارزها در جعبه های چوبی و توسط یک هواپیمای باربری بی نام نشان از طریق بانک های مرکزی هلند و سوئیس به ایران فرستاده شده است.» این نشریه دلیل پرداخت این پول ها با ارزهایی غیر از دلار، را تحریم ایران بر اساس قوانین آمریکا دانست.
مقامات آمریکایی، همزمانی مبادله پول و زندانیان را «تصادفی» عنوان کرده و اعتقاد دارند که ارتباطی بین این دو اتفاق وجود ندارد، اما مقامات نظامی ایران در این مورد اظهار نظر متفاوتی را ارائه کرده اند.
“محمد رضا نقدی” فرمانده نیروی مقاومت بسیج پس از توافق هسته ای از مبادله ی جاسوسان آمریکایی در قبال آزادی مبالغ بلوکه شده دولت ایران صحبت کرده بود. نقدی همچنین خبر از برداشتن تحریم ها از بانک سپه ایران در قبال این مبادله خبر داد.
فرمانده بسیج با اعلام بی نتیجه بودن مذاکرات برای اموال بلوکه شده و ارجاع پرونده به دادگاه لاهه گفته بود: «ازآنجا که پیگیری آزادسازی اموال بلوکه شده ایران از طریق مذاکره و دادگاه لاهه اثری نداشت، آزادسازی اخیر نشان میدهد که آمریکا جز زبان زور نمیفهمد … باز پس گیری این مبلغ در قبال آزادی جاسوس آمریکایی انجام شده و ربطی به جریان مذاکرات ندارد.»
صحبت های سردار نقدی باعث واکنش و اعتراض جمهوری خواهان آمریکایی علیه دولت اوباما شد. آنها این دست اتفاقات را زمینه ساز تشویق کشورهایی نظیر ایران برای گروگان گیری شهروندان امریکایی دانستند و چنین پرداخت هایی را «باجی» معرفی کردند که دولت امریکا به جمهوری اسلامی داده است.
به دنبال اعتراضات جمهوری خواهان، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد: «پولی که دولت آمریکا به ایران پرداخت کرد مال خود ایران بوده و دولت آمریکا به هیچ کس باج نمی دهد. پرداخت این مبلغ به دلیل یک مناقشه قدیمی بود و با حل این اختلاف از پرداخت احتمالی میلیاردها دلار ضرر و زیان به ایران توسط مالیات دهندگان آمریکایی جلوگیری شد.»
در ادامه این ماجرا روزنامه وال استریت ژورنال از بازداشت دو ایرانی- آمریکایی دیگر بعد از انتقال 400 میلیون دلار به ایران خبر داد و نوشت که «سپاه پاسداران علاوه بر این دو امریکایی چند شهروند دیگر از کانادا، فرانسه و بریتانیا را نیز در ماه های اخیر بازداشت کرده و احتمال دارد این دستگیری ها زمینه ای برای مبادله آنها با اتباع ایرانی مجرم – که تحت حمایت جمهوری اسلامی هستند – استفاده شود. »
با آنچه که بدان اشاره شد، در واقع از پشت پرده ای رونمایی شد که در طی سال های پس از تشکیل جمهوری اسلامی بارها رخ داده بود ولی تاکنون کمتر امکان علنی شدن یافته بود. «گروگانگیری» ابزاری است که حکومت ایران از ماجرای اشغال سفارت امریکا در سال 1358 استارت زده است، ابتدا توسط دانشجویان انقلابی و به بهانه استرداد شاه رخ داد اما چون به مزاق حاکمان خوش آمد همین حربه را پیش گرفتند. سی و هشت سال بعد نیز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رسما از این مسئولیت درون و برون مرزی خود پرده برداشت.
جنجال پیرامون پرداخت 400 میلیون دلار از طرف دولت آمریکا به پایان نرسیده بود و جمهوری خواهان منتقد به دنبال مستندات و دلایل این پرداخت بودند که بار دیگر نشریه وال استریت ژورنال در مطلبی از پرداخت مجدد 3/1 میلیارد دلار پول نقد به ایران پرده برداشتند. مقامات ارشد دولتی، خزانه داری و وزارت دادگستری امریکا اعتراف کردند که 19 روز پس از پرداخت 400 میلیون دلار پول نقد به ایران، دولت امریکا مبلغی حدود 1.3 میلیارد دلار دیگر را به ایران فرستاده است.
دولت اوباما نیز تایید کرد «این مبلغ در دو مرحله در تاریخ 22 ژانویه و 5 فوریه از طریق کشور های اروپایی به ایران منتقل شده است.» در آن سوی اظهارات مقامات دولتی امریکا جمهوری خواهان مخالف برجام معتقد بودند که مبلغ 400 میلیون دلار بدهی آمریکا به جمهوری اسلامی باید بابت غرامت فعالیت های تروریستی ایران به خانواده های قربانیان تعلق گیرد.
در ادامه این واکنش ها جمهوری خواهان مصوبه ای را تصویب کردند که «پرداخت هر گونه وجه به ایران را تا زمانی که تهران اقدام به بازگرداندن 7/1 میلیارد دلار به خانواده ی قربانیان تروریسم امریکا نکند ممنوع خواهد بود.» سناتور “مارک روبیو” هنگام ارائه این طرح گفت: «دولت آمریکا نباید با تروریست ها وارد مذاکره و کسب و کار شود و در ازای آزادی شهروندان آمرکایی به آنها باج دهد.»
سیاست مداران امریکایی به این دلیل پرداخت وجه نقد به ایران را باج معرفی می کنند که سردار “محسن رضایی” یکی از فرماندهان ارشد سپاه و دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در یک برنامه تلویزیونی رسما دولت امریکا را تهدید به گروگانگیری کرده و گفت:« من به عنوان یک سرباز و پاسدارانقلاب قول می دهم اگر آمریکایی ها بخواهند به ایران چشم بد داشته باشند و به فکر حمله نظامی باشند مطمئن باشند ما در هفته اول حداقل 1000 آمریکایی را اسیر می گیریم و آن موقع برای آزاد کردن هر یک از آنها باید چند میلیارد دلار بدهند.آن موقع مشکل اقتصادی ما نیز ممکن است حل شود، باید این فکر را از سرشان بیرون کنند. مطمئن هم باشند تشدید تحریم ها اثری ندارد و ما نیز عکس العمل نشان می دهیم به صورتی که خودمان مصلحت می دانیم.» ویدئوی اظهارات تهدیدآمیز سردار رضایی پس از پخش از صدا و سیما بر روی اینترنت هم منتشر شده و قابل مشاهده است.
در بخش دوم این گزارش به بررسی شواهد و مستندات این پروژه و قربانیان آن خواهیم پرداخت. گروگانگیری گروگانگیری گروگانگیری گروگانگیری گروگانگیری گروگانگیری گروگانگیری گروگانگیری